පාහියන්ගල යනු ශ්‍රී ලංකාවේ බස්නාහිර පළාතේ කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ ඇති විශාල ලෙනකි. ෆා හියන් නම් චීන ජාතික භික්ෂූන් වහන්සේගේ නමින් ලෙන නම්කර ඇත. මේ අසල විහාරස්ථානයක්ද වේ. මෙම ලෙන පශ්චාත් පෙලෙස්ටොසීන මානව ඇටසැකිලි වල ශේෂයන් 1960-1980 යන කාලයන් වලදී හමුවීම හේතුවෙන් වැදගත් වේ.
ගමන් මාර්ගය
හොරණ මතුගම මාර්ගයේ බුලත්සිංහලින් ගල්කැටිය හන්දියට පැමිණ මේ අසිරිමත් ස්ථානය වෙත ගමන් කළ හැකි ය
මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 400 කින් පමණ උසකින් සමන්විත මෙම පාහියන්ගල කඳු පර්වතය පිහිටා ඇත්තේ සබරගමු කඳු පන්තියේ රබලි කන්දට මායිම්වය. ස්වභාව සෞන්දර්යයෙන් අනූන අක්කර 80 ක පමණ වන ගහනයක් රක්‍ෂිත වනයක් බවට පරිවර්තනය වී තිබේ. පාහියන්ගල සොඳුරු වන ගහනය පාමුල සිට නයි පෙනයක හැඩගත් මෙම දැවැන්ත ලෙන තුළට යාමට ශෛලමය පියගැට හාරසිය අසූ ගණනක් පමණ තරණය කළ යුතු වෙයි. අපගේ ආදි මානව මී මුත්තාගේ තිඹිරිගෙය වන මෙම අසහාය ලෙන ලංකාවේ ඓතිහාසික දැවැන්ත ලෙන් සියල්ල අභිභවා සිටී.මෙය දඹුලු ලෙනට වඩා තුන් ගුණයක් විශාලය.
ලෙනට පිවිසෙන මඟ දෑල වසාගත් තුරු ගොමු, ලතාවෝ පිරි පසන් භූමිය අපගේ මී මුත්තණුවන් පැමිණි ගමන් මගේ බාධා පිරිපත නිවාරණය කරනා සිසිලස ද සුන්දරත්වය ද තිළිණ කරනවා වැන්න. එහෙත් ඉතා වටිනා සොයා ගැනීමක අගය වැඩි කිරිමට දෝ වසර තිස්හත්දහසක් පමණ දුරාතීතයට දිවෙන මාවත දෙපස මද අඳුර ද රජයමින් අපව කැඳවාගෙන යන්නේ දුෂ්කර ගිරි දුර්ගයක් මැදිනි.
මෙන්න ලස්සන පින්තුර
කෞතුකාගාරය අසල
ෆාහියන ලෙන ඇතුලේ සිට
බිත්ති වල ඇඳි සිතුවම්
කැණීම්වලින් හමුවූ ගල් ආයුධ
කැණීම්වලින් හමුවූ ගල් ආයුධ
